Se che parece unha perda de tempo falar sobre a necesidade de comer menos carne, deberías seguir lendo. Establecer un día sen carne foi unha das propostas dos Verdes alemáns para as recentes eleccións celebradas neste país. Varios analistas internacionais, con sorriso de suficiencia, apresuráronse a cualificar esta medida de “frivolidade”, “tropezón” ou de “intromisión” na liberdade dos cidadáns. Porén, nada máis lonxe da frivolidade que abrir o debate sobre o consumo de carne. Non imos entrar aquí nos argumentos éticos dos animalistas e veganos que avogan pola supresión radical. Nin esgrimiremos as razóns médicas para moderar a inxestión cárnica e as alternativas proteínicas que existen nos legumes e froitos secos. Tampouco advertiremos sobre as toxinas, hormonas, antibióticos, esteroides e pesticidas que contén a carne que consumimos. Non sequera diremos, como a adolescente da película Agosto, que comer carne é “comer medo”.
Asumamos incluso que quizais non fose a mellor estratexia a que seguiron os Verdes alemáns ao propoñer o establecemento por decreto dun día sen carne. Pero dita proposta puido servir para abrir un debate necesario e urxente, aínda que en España provoque, por parte da xente seria, a pura ridiculización de aqueles que ousen formulalo, aos que se tachará de hippies e perroflautas.
O sorriso chusco debería quedarlle conxelado a esa xente seria, interesada en debates supostamente de máis calado, ao saber que para conseguir un filete de tenreira son precisos 7.000 litros de auga. E que case 900 millóns de persoas non teñen acceso á cantidade diaria de auga necesaria para a subsistencia. Son datos da ONU, ese organismo hippy e perroflauta.
Segundo a FAO, entre 2010 e 2050 o consumo de carne no mundo, excluídos os produtos lácteos, aumentará case un 140% (Gandería mundial 2011, FAO, Roma, 2012). A traxectoria de colisión é evidente.
Como soubo ver Marie-Monique Robin en Las cosechas del futuro (Editorial Península), a crise financeira, a enerxética, a do clima, a da biodiversidade e a do auga están profundamente conectadas e “son a expresión dun sistema económico devastador que nos leva directamente contra o muro se non cambiamos con toda urxencia de paradigma”.
Pero, e se non queremos depender da carne? Robin recorda que, tamén segundo a FAO, en calquera caso “haberá que aumentar a produción agrícola un 70% se se quere alimentar aos 9.000 millóns de habitantes cos que contará o mundo en 2050”. A cuestión é como logralo sen esgotar os recursos.
Na súa investigación, Robin propón varias alternativas baseadas na agricultura ecolóxica e aporta datos reveladores: o 40% dos cereais cultivados no mundo destínase a alimentar gando. A gandería é responsable do 18% das emisións de gas de efecto invernadoiro. Quen comen carne consumen 4.000 litros de auga ao día, mentres que os vexetarianos só consumen 1.500. Unha comida con carne e produtos lácteos equivale en emisións de gas de efecto invernadoiro a 4.758 quilómetros percorridos en coche, fronte a 629 quilómetros no caso dunha comida vexetariana…
A conclusión é clara: “comer menos carne é bo para o planeta, pero tamén é un medio de contribuír a resolver o problema da fame no mundo, xa que os cereais que non se comen os animais están dispoñibles para os seres humanos”.