Afectados por Iberdrola en Brasil denuncian violacións de dereitos
Centos de familias desprazadas polo encoro de Baixo Iguazó e a represa de Belo Monte protestan ante a falta de alternativas para a súa reasentamento.
Protesta contra a presa de Belo Monte celebrada en Brasília en febreiro de 2011. CC BY-NC-SA 2.0. / Rivers
Ao redor de 150 familias acamparon o a principios de setembro na entrada das obras do encoro Baixo Iguazó, en Paraná (Brasil), ante a cancelación por parte da empresa Geração Céu Azul -na que Iberdrola participa nun 70% a través da súa marca Neoenergía- das negociacións sobre o prezo do chan e o reasentamiento das familias que serán desprazadas pola hidroeléctrica. Decenas de persoas máis se concentraron o luns 25 de setembro fronte á sede do Instituto Brasileiro de Medio Ambiente e Recursos Naturais Renovables (Ibama), en Altamira, en protesta pola outra gran infraestrutura en marcha neste país, a represa de Belo Monte, no Estado de Pará, e para facer presión polo dereito á vivenda das preto de 500 familias afectadas por este proxecto.
“Neoenergía está a infrinxir varios dereitos humanos, entre eles o dereito a unha xusta negociación”, denuncian desde Ecoloxistas en Acción. “Ocupar e resistir é a única forma que temos nós os afectados de ser oídos; esperamos algo de volta, pois cando a auga cubra a miña casa xa non farán nada, e iso é o que a empresa Neoenergía quere”, explica un dos campesiños afectados pola construción do encoro de Baixo Iguazó.
As obras deste proxecto xa están completas nun 60%, con todo, aínda non garantiron ás familias afectadas o reasentamento. Pola contra, segundo denuncian desde Ecoloxistas en Acción, desde o consorcio Geração Céu Azul enviaron comunicados nos que fai culpables ás familias afectadas e a empresa afirma estar sempre “aberta ao diálogo”, a pesar de que cancelou reunións sen avisar previamente a familias que tiveron que desprazarse ata 500 quilómetros.
Ata entón, o consorcio do que forma parte Iberdrola ofrecera once zonas de reasentamento de menor capacidade da zona que quedará alagada polo encoro e que desde a empresa brasileira que acompaña a Iberdrola no proxecto, Copel, advertiron que practicamente as once zonas ofrecidas son inadecuadas para o reasentamento polas súas características topográficas e a mala calidade do chan. No seu comunicado, o consorcio tamén ameaza ás familias con tomas “medidas” para facer render contas aos culpables fronte a posibles danos na obra.
As protestas en Baixo Iguazó foron sufocadas o día despois -6 de setembro- pola Policía Militar de Paraná, que desaloxou os campamentos montados polas familias afectadas tras unhas cargas con balas de goma e gas lacrimóxeno nas que varias persoas foron feridas, e hospitalizadas. Unha semana despois, un milleiro de persoas manifestáronse nos municipios de Capanema e Capitán leonidas Marques, preto de Baixo Iguazó, para denunciar a violencia policial e a actitude de Neoenergía. Tras as manifestacións, as familias afectadas conseguiron unha nova reunión para definir novas áreas de reasentamiento.
Pola súa banda, os afectados da represa de Belo Monte, a consecuencia das obras foron trasladados á zona pantanosa de Altamira, onde viven sen auga potable e sen tratamento das augas residuais. As obras de Belo Monte tamén provocaron que o prezo dos alugueres de vivendas na zona multiplicáranse por dez, pasando dos 200 reais (55 euros) aos 1.500 (412 euros).
Iberdrola comezou a súa liña de negocio en Brasil hai dúas décadas, coa adquisición de empresas de distribución e produción eléctrica, segundo sinalan desde Ecoloxistas en Acción. Ademais da participación en Belo Monte e Baixo Iguazó, a hidroeléctrica española está presente na infraestrutura de Teles Pires e no proxecto, agora suspendido, de Tapajós.
Fonte: Diagonal
