O mundo real, as sociedades científicas e Coca-Cola

Por Médico Crítico http://medicocritico.blogspot.com.es/2013/12/el-aborto-libre-fomenta-el-aborto-dejad.html

“Estamos no mundo e, polo tanto, relacionámonos coa administración, coa industria farmacéutica, coa industria alimentaria, con outras sociedades e entidades, empresas, etc. Por iso deberemos asumir que é posible, por que non?, que no futuro poidamos elaborar e participar en proxectos conxuntos con Coca-Cola ou con calquera outra entidade que poida ter que ver coa saúde ou coa medicina de familia”. Sociedade Española de Medicina Familiar e Comunitaria (SEMFyC).

Este parágrafo, publicado na web da SEMFyC, escribiuse como reacción a varias peticións de explicacións de parte das redes sociais ao ver que esta sociedade científica figuraba (xunto con outras moitas, moitísimas) como entidade colaboradora do I Congreso Internacional e III Congreso Nacional de Hidratación… organizado por Coca-Cola (debe de ser que o Congreso da Felicidade non lles pareceu suficiente).

Coca-Cola, empresa produtora de refrescos. Refrescos cun consumo descrito como un dos factores influentes na pandemia de obesidade que se estende polo mundo (1). Obesidade, un problema de saúde na poboación que atenden os médicos de familia representados por SEMFyC.

O que nos chama a atención non é tanto a colaboración con Coca-Cola (estamos curados de espantos) senón a aparente falla de deliberación ética levada a cabo por unha das sociedades científicas máis importantes de España. Ante un requirimento baseado en principios éticos (en torno, principalmente, ao tema dos conflitos de interese) SEMFyC ofrece unha resposta racionalizadora e autoxustificadora da súa acción, remedando á perfección a actitude da Asociación Americana de Médicos de Familia (AAFP) cando uns vínculos con (oh, sorpresa!) Coca-Cola fixeron que tivese que dar explicacións ante os seus asociados; a raíz de dito episodio, a revista Annals of Family Medicine publicou un artigo (2) no que, entre outras reflexións, dicía:

“Os defensores do statu quo lucrativo adoitan darse por aludidos e tenden a optar por modelos de autoxestión dos conflitos de intereses.”

No noso país os conflitos de intereses tenderon a regularse mediante “códigos de autorregulación”, como forma de perpetuar relacións preexistentes cun lavado de cara.

“As organizacións médicas a miúdo promulgan códigos de ética e dan consello aos seus membros acerca do comportamento ético e profesional que deben seguir. Estes consellos poden verse notablemente debilitados se os membros notan que a organización actúa en contra dos seus propios consellos.”

Isto é o que ocorre cando a mesma asociación que exerce de voz autorizada sobre vacinas diche que comer galletas Dinosauro é súper marabilloso. O exemplo que a SEMFyC puido supoñer para moitos profesionais e organizacións co seu posicionamento claro e temperán de oposicións á ruptura da universalidade do sistema sanitario choca coa falla de crítica aos seus vínculos comerciais-empresariais.

“Cando unha coñecida sociedade profesional como a AAFP atópase con críticas éticas ás súas accións e, en resposta, ofrece racionalizacións en vez de argumentos éticos claros, o carácter da organización ponse en cuestión.”

E é neste parágrafo onde temos que rescatar a frase que máis nos gusta do texto de SEMFyC que abre este post “Estamos no mundo e polo tanto”… soa a “rapaces, acabou o recreo, os maiores imos encargarnos dos asuntos de verdade, así que sacádeme de aquí eses principios éticos e que rule a pasta”. Xustificación que se antolla innecesaria e como un parche antes da ferida dado que no parágrafo anterior explicaran o porqué do seu logro xunto ao de Coca-Cola.

Dado que SEMFyC pensa que Coca-Cola é unha empresa que ten que ver coa saúde (ser nocivo é “ter que ver”, estamos de acordo) formulamos un escenario alternativo, e non tan diferente:

–         O patrocinador: Ducados.

–         O congreso: I Congreso Internacional sobre Contaminación nas Cidades.

… Patrocinamos? Veredes… estamos no mundo.

(1) Sobre o vínculo entre refrescos e obesidade recomendamos o recente artigo publicado no American Journal of Public Health.

(2) Brody H. “Professional medical organizations and commercial conflicts of interest: ethical issues”. Ann Fam Med 2010;8(4):254-8. Enlace ao texto completo: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2906531/pdf/0080354.pdf

Tags: coca cola, lobbies